Binnen het NWA-programma Transitie naar een duurzaam voedselsysteem heeft NWO één aanvraag toegekend van een consortium van onderzoekers, bedrijven en maatschappelijke partners. De samenwerkende partners gaan op zoek naar manieren om de transitie naar een gezond en duurzaam voedselsysteem in Nederland te versnellen. In totaal nemen 20 kennisinstellingen, bedrijven en maatschappelijke partners deel. Het projectvoorstel was via een zogeheten ‘sandpitmodel’ door de gezamenlijke consortiumpartners geformuleerd. Met de toekenning is een bedrag van 2,8 miljoen euro gemoeid.
Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit was initiatiefnemer van de oproep tot het indienen van voorstellen. Uitgangspunt daarbij is het streven naar een geïntegreerd voedselproductiesysteem met minder verspilling, dat natuurlijke hulpbronnen spaart en bodemecologie en biodiversiteit versterkt. Het gaat hierbij niet alleen om het kweken van gewassen en dierlijke productie, maar ook om duurzame consumptie van gezond voedsel en een eerlijke prijs voor producten.
Deze transitie naar een duurzaam circulair voedselsysteem met een goed verdienmodel en een grotere waardering voor voedsel vereist een combinatie van organisatorische, sociaalmaatschappelijke en technologische vernieuwingen.
Duurzaam consumeren
In Nederland is de productie van voedsel en non-food nog lang niet klimaatneutraal en onvoldoende circulair. Het voedingspatroon van een gemiddelde Nederlander leidt tot gezondheidsverlies en druk op het milieu, de natuur en het klimaat, zowel in Nederland als elders in de wereld.
Voor het realiseren van duurzame groei van gewassen zijn grote veranderingen nodig met betrekking tot onder meer de uitstoot van broeikasgassen, het beheer en gebruik van natuurlijke hulpbronnen en grondstoffen en het duurzaam consumeren van gezond voedsel. Van belang is tevens dat een eerlijke prijs wordt betaald in plaats van de aanhoudende verlaging van de kostprijs van producten. Efficiëntere benutting in kringlopen moet juist het verbruik van grondstoffen terugdringen.
Gehonoreerde project
Transitie naar een duurzaam voedselsysteem
De huidige manier van voedsel produceren en consumeren brengt grote maatschappelijke kosten mee (denk aan de stikstofcrisis en ongezonde voedingspatronen). In samenwerking met landbouw- en voedselpartijen gaat dit project onderzoeken wat duurzame voedselsystemen zijn en hoe we de transitie naar een gezond en duurzaam voedselsysteem in Nederland kunnen versnellen.
Hoofdaanvrager: prof. F. (Frederike) Praasterink, HAS Hogeschool
Consortiumpartners: Radboud University, Leiden University, Wageningen University, Copernicus Institute of Sustainable Development van Utrecht University, Universiteit van Amsterdam, VU Amsterdam, TU Eindhoven, Aeres hogeschool, Hogeschool Inholland, RIVM, Blonk Consultants, Stichting Milieukeur (SMK), Eemlandhoeve, Transitiecoalitie Voedsel, Greendish, Nutriënten Management Instituut, Circular Landscapes, BoerenNatuur, Jong Leren Eten
Nationale Wetenschapsagenda
In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) financiert NWO sinds 2018 onderzoek in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA). Het doel van het onderzoek in de NWA is een positieve, structurele bijdrage leveren aan de kennismaatschappij van morgen, door vandaag bruggen te slaan en met elkaar wetenschappelijke en maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. Hier wordt onder andere invulling aan gegeven via thematische programmering in samenwerking met ministeries.
Het doel van de thematische NWA-programma’s, waarin wordt samengewerkt met ministeries, is om antwoorden te vinden op actuele maatschappelijke vragen.